CULTUUR EN HISTORIE WESTZIJDE HINDELOOPEN.

Plan van de Stichting Stadsherstel Hindeloopen, met als doel culturele opwaardering van Hindeloopen, ingediend bij het provinciaal bestuur van de provincie Fryslân, in het kader van het project “Fryske Fiersichten”.

In het conceptplan “Parkeerbeleid Nijefurd” van het gemeentebestuur van de gemeente Nijefurd wordt aangegeven, dat het gemotoriseerde verkeer naar Hindeloopen in de toekomst zo veel mogelijk langs de Suderseewei zal moeten gaan, naar een parkeerterrein in de buurt van de camping aan de Westerzeedijk. In verband met het autoluw maken van het Beschermd Stadsgezicht van Hindeloopen kunnen toeristen en recreanten dan via een aan te leggen wandelpromenade over de zeedijk naar het stadje lopen. Mogelijk kan er nog een parkeerterrein op de plaats van het oude voetbalveld, achter de zeedijk, worden aangelegd.

De Stichting Stadsherstel Hindeloopen heeft als doelstelling “het oude stadsschoon van Hindeloopen zo goed mogelijk te bewaren en eventueel oude historische stukjes Hindeloopen die in de afgelopen jaren zijn verdwenen, weer in het stadsbeeld terug te brengen.” Realisering van het tweede deel van die doelstelling heeft er concreet toe geleid, dat de Stichting, naast de zorg voor het Beschermd Stadsgezicht van Hindeloopen, in de afgelopen jaren enkele karakteristieke projecten heeft herbouwd. Zo werd in 1999 de z.g. “Slea” voor de reddingloods van de KNRM opnieuw aangelegd. Deze “Slea”, die een beeld geeft van hoe het reddingswerk vroeger werd uitgevoerd, is tijdens en na de Tweede Wereldoorlog verdwenen. De Stichting Stadsherstel Hindeloopen heeft hem in 1999 herbouwd en t.g.v. het 175-jarig jubileum van de KNRM aan deze maatschappij aangeboden. De, op de Slea staande sloep, werd tijdens de restauratie van de haven in de afgelopen jaren, vervangen door een beter passende sloep.

In 2001 werd op het Vondelingenkerkhof een replica van een oude muziektent, gebouwd in 1920 en afgebroken in de zeventiger jaren van de vorige eeuw, gebouwd en aangeboden aan het stedelijk muziekkorps en aan de Zang- en Dansgroep “Aald-Hylpen.” En om nog één voorbeeld te noemen: toen de gemeente Nijefurd enkele jaren geleden onderhoud moest plegen aan twee oude bruggen, zijn deze bruggen, na overleg met onze Stichting en mede gefinancierd door onze Stichting, weer teruggebracht in de staat van vroeger, met leuningen en net als in die tijd voorzien van fraaie, witte, houten kruisen en een aangepaste verlichting.

Onze Stichting heeft nog enkele unieke projecten, die ze graag gerealiseerd zou willen zien. Enkele concrete plannen daarvan sluiten naadloos aan bij de wandelroute die op de zeedijk komt en zouden prachtig binnen dit geheel gerealiseerd kunnen worden. Het culturele aspect van het Beschermd Stadsgezicht van Hindeloopen zou hierdoor een opmerkelijke opwaardering krijgen, maar wij denken dat deze “aankleding” van de wandelroute ook een bovenlokaal belang zou dienen.
Want de meerwaarde, die het Beschermd Stadsgezicht van Hindeloopen door deze culturele opwaardering krijgt , zal de uitstraling, die het oude stadje Hindeloopen al jarenlang heeft, zo vergroten dat de hele Zuidwesthoek van Fryslân daar toeristisch van mee zal profiteren. En zelfs meer dan dat: want een project als genoemd onder no. 8 in dit project, te weten de bouw van een replica van een oud fluitschip, zal niet alleen regionaal en provinciaal, maar mogelijk ook landelijk een toeristische publiekstrekker van formaat kunnen worden.
En mogelijk zal de aanleg van zo,n “aangeklede” wandelpromenade ook nog een voorbeeldfunctie voor andere regio’s kunnen zijn. Wij menen te weten, dat een project dat meerwaarde heeft boven het lokale, dat iets toevoegt, dat voor meer uitstraling zorgt en dat een voorbeeldfunctie vervult, goed binnen het project “Fryske Fiersichten” past en daarom willen we dit totaalplan, waarvan de meeste onderdelen echter in de komende jaren ook wel afzonderlijk zouden kunnen worden uitgevoerd, graag binnen dat kader indienen.
Voor de actuele situatie heeft een en ander tot gevolg, dat er minder auto’s in de stad zullen komen en er meer parkeergelegenheid wordt gecreëerd, zodat het Beschermd Stadsgezicht van Hindeloopen beter zichtbaar wordt. Genieten van het gehele culturele aanbod van het Beschermd Stadsgezicht van Hindeloopen zal dan nog veel beter tot zijn recht kunnen komen. Wij zetten alle 18 onderdelen van dit totaalplan op een rij. De nummers 1 tot en met 18 vindt u ook terug op de bijgevoegde tekening van Hindeloopen, zodat u kunt zien, waar de betrokken activiteit geplaatst moet worden.

Overzicht van de 18 onderdelen

1. Aanleg wandelpromenade over de zeedijk van het badpaviljoen naar de fraaie gerestaureerde haven van Hindeloopen; toeristen en recreanten, die hier langs lopen kunnen voortdurend genieten van diverse aspecten van het Beschermd Stadsgezicht van Hindeloopen.

2. Gelijktijdig met de aanleg van de wandelpromenade zou mogelijk op het terrein van het vroegere voetbalveld, dichter bij het stadje, een extra parkeerterrein aangelegd kunnen worden zodat ook minder goed ter been zijnde toeristen niets van het fraaie geheel behoeven te missen. Misschien zal de hoogte van dit terrein, in verband met een mogelijk peilverhoging van het IJsselmeer, in de toekomst enigszins moeten worden aangepast. Dit parkeerterrein zou bovendien in de winter als ijsbaan gebruikt kunnen worden..

3. Langs de zeekant, vanaf de zuidkant van dit parkeerterrein op het vroegere voetbalveld tot aan “De Hon” – de noordwestpunt van de zeedijk , een oude zeewering van palen aanleggen zoals die vroeger rond de gehele Zuiderzee stonden: dat brengt de uitstraling van vroeger weer terug en onttrekt vanaf de zeekant de auto’s aan het zicht. Bovendien zal deze palenrij bij een hoge waterstand bescherming bieden tegen oplopend en opspattend water en dat is positief voor de goede voortgang van de bouw van een fluitschip op die plaats.

4. Het renoveren van 2 van de vroegere spuien naar het IJsselmeer en aanleg van een paar van de vroegere oude hoofden.

5. Renovatie van de ouderwetse scheepswerf van Wijbrands op de hoek van de Nieuwe Weide, de plaats waar nu de scheepswerf van Blom is gevestigd. Op deze oude scheepswerf – van 1700 tot 1956 in bezit van en geëxploiteerd door de familie Wijbrands – zijn eeuwenlang, meest ten behoeve van de visserij, vooral houten jollen en aken gebouwd. Deze werf was eeuwenlang een blikvanger op deze plaats, direct bij de ingang van Hindeloopen. Dat karakteristiek stukje Hindeloopen door renovatie weer in het stadsbeeld terugbrengen zal een culturele en historische aanwinst van grote betekenis zijn voor Hindeloopen. De werf zou voor restauratie en scheepsbouw van kleine authentieke schepen mogelijk weer rendabel kunnen zijn en bovendien is de werkplaats ook te gebruiken bij de bouw van een fluitschip, dat onder nummer 7 is vermeld.

6. Op de plaats van de dam in de Weidestraat moet i.v.m de bereikbaarheid en de exploitatie van de weer te renoveren oude scheepswerf van Wijbrands een te openen klapbrug voor fietsers en voetgangers worden aangelegd omdat de Dijkvaart, in verband met de renovatie van de Stadsweide, in de toekomst door de aanleg van een lage vaste brug of een dam niet meer als vaarweg gebruikt zal kunnen worden.

7. Een werkplaats voor de bouw van een replica van een origineel Hindelooper fluitschip. (met eventueel een toiletgebouw en bergruimte voor de ijsclub Hindeloopen.).

8. Werkterrein voor de bouw van een replica van een origineel Hindelooper fluitschip. Het fluitschip was in de 17e en 18e eeuw een van de sierlijkste en snelste schepen van die tijd. De Hindelooper schippers voeren met fluitschepen. Het Hindelooper fluitschip was in die tijd een begrip. ‘s Winters lagen ze in de haven van Amsterdam, want in Hindeloopen was in die tijd – hoewel er vele tientallen Hindelooper fluitschepen de zeeën bevoeren – geen haven van betekenis. de schepen konden daar alleen maar op de rede liggen. Herbouw van een replica van zo’n schip zou een unieke bijdrage aan de cultuur van Hindeloopen zijn. En de exploitatie van zo’n schip moet in onze hedendaagse tijd, waarin bijna alles “exclusief” moet zijn, absoluut mogelijk zijn.

9. Een trapopgang op de zeedijk in het verlengde van de Oude Weide voor recreanten en bezoekers van de bouw van het fluitschip (verg. Bataviastad)

10. Uitdiepen van een gedeelte van het IJsselmeer, voor de tewaterlating van het fluitschip. Dan ontstaat er gelijktijdig voor de kust een rede, waar pleziervaartuigen (ook de Bruine Vloot) voor anker kunnen gaan.

11. Met het uitgebaggerde zand kan het strand voor het parkeerterrein, genoemd onder punt 2 en verder in de richting van het badpaviljoen zonder dat dit veel geld kost, worden opgespoten, dat geeft Hindeloopen recreatief weer meer mogelijkheden.

12. Realisering van de Peilschaal bij de “Hon”, op nagenoeg dezelfde plaats als voorheen.In dat gebouwtje werden in de vorige eeuw dagelijks de waterstanden van de voormalige Zuiderzee (en later van het IJsselmeer) opgemeten. Die Peilschaal wordt dan gesitueerd vlak bij de aan te leggen wandelpromenade. Wandelaars kunnen daar dan in de toekomst informatie krijgen over hoe een en ander vroeger in zijn werk ging. Bovendien zou het Wetterskip Fryslân hier ook geregeld informatie kunnen geven over actuele waterschapszaken.

13. Het doel van het gemeentelijke concept-plan “Parkeerbeleid Nijefurd” is voor wat Hindeloopen betreft, een autoluw en zo mogelijk een autovrij Beschermd Stadsgezicht van Hindeloopen. Ook dat bevordert de aantrekkelijkheid van Hindeloopen. Daarom stemmen wij met de volgende maatregelen, die in het kader van het “Parkeerbeleid Nijefurd” uitgevoerd moeten worden en die dit doel mee zouden kunnen realiseren, volledig in.

14. Wijziging indeling parkeerterrein bij de kerk met een parkeeruitbreiding van 46 naar circa 60 parkeerplaatsen. Parkeren alleen voor de Hindelooper bevolking.

15. Uitbreiding parkeermogelijkheid langs de Molenstraat van 6 naar 13 plaatsen. Ook hier alleen parkeren voor de Hindelooper bevolking.

16. Belijning van het parkeerterrein bij de Nieuwe Weide geeft minimaal 2 extra parkeerplaatsen en ook hier alleen parkeren voor de Hindelooper bevolking.

17. Toeristische bebording, zoals bij de gerestaureerde haven aangebracht, ook aan de westzijde van Hindeloopen aanbrengen.

18. Bij de restauratie van de haven is op het Aest en op de Havenkade weer ouderwetse straatverlichting aangebracht. Binnen het kader van dit plan zou dat nu ook in het overige deel van het Beschermd Stadsgezicht gerealiseerd moeten worden.